Lệnh nice trong linux với các ví dụ dễ hiểu

Lệnh nice trong Linux cho phép bạn điều chỉnh độ ưu tiên của một tiến trình, giúp hệ thống quản lý tài nguyên hiệu quả hơn. Giá trị nice càng cao, tiến trình càng ít được ưu tiên sử dụng CPU, tránh gây ảnh hưởng đến các tác vụ quan trọng khác. Sử dụng nice rất hữu ích khi bạn muốn chạy các tác vụ nền mà không làm chậm hệ thống.

Lệnh nice trong linux là gì?

Lệnh command nice in linux là một công cụ hữu ích để điều chỉnh độ ưu tiên của một tiến trình khi chạy trên hệ thống. Nó cho phép bạn "nhường nhịn" tài nguyên CPU cho các tiến trình khác quan trọng hơn, tránh làm chậm hệ thống. Giá trị nice càng cao, tiến trình càng ít được ưu tiên sử dụng CPU, giúp các tác vụ khác chạy mượt mà hơn. Sử dụng lệnh nice là một cách đơn giản để quản lý tài nguyên hệ thống và đảm bảo hiệu suất ổn định. Bạn có thể sử dụng nó để chạy các tác vụ nền mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng.

Tìm hiểu về lệnh nice

Trong bước này, chúng ta sẽ tìm hiểu về lệnh nice trong Linux, cho phép bạn điều chỉnh độ ưu tiên của một tiến trình. Lệnh nice được dùng để thiết lập giá trị "niceness" cho tiến trình, quyết định mức độ ưu tiên khi lập lịch.

Giá trị "niceness" dao động từ -20 đến 19, trong đó -20 là ưu tiên cao nhất và 19 là ưu tiên thấp nhất. Giá trị "niceness" mặc định cho một tiến trình mới là 0.

Hãy bắt đầu bằng cách kiểm tra giá trị "niceness" hiện tại của một tiến trình:

## Check the niceness value of the current shell process
nice -n 0 echo $PPID

Ví dụ về đầu ra:

22456

Đầu ra hiển thị ID tiến trình (PID) của tiến trình shell hiện tại, có giá trị "niceness" là 0.

Bây giờ, hãy chạy một lệnh với giá trị "niceness" khác:

## Run a command with a niceness value of 5
nice -n 5 sleep 60 &

Trong ví dụ này, chúng ta đã sử dụng lệnh nice để chạy lệnh sleep 60 với giá trị "niceness" là 5. Ký tự & ở cuối lệnh đưa tiến trình vào nền.

Bạn có thể xác minh giá trị "niceness" của tiến trình sleep bằng lệnh ps:

ps -p $(pgrep sleep) -o pid,ni

Ví dụ về đầu ra:

  PID   NI
22457   5

Đầu ra cho thấy tiến trình sleep có giá trị "niceness" là 5.

Điều Chỉnh Độ Ưu Tiên Tiến Trình với nice

Trong bước này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách điều chỉnh độ ưu tiên của một tiến trình bằng lệnh nice.

Đầu tiên, hãy khởi động một tiến trình mới với độ ưu tiên cao hơn (giá trị niceness thấp hơn):

## Start a process with a niceness value of -5
nice -n -5 sleep 120 &

Trong ví dụ này, chúng ta dùng lệnh nice để chạy lệnh sleep 120 với giá trị niceness là -5, giúp tiến trình có độ ưu tiên cao hơn.

Bạn có thể kiểm tra giá trị niceness của tiến trình sleep bằng lệnh ps như sau:

ps -p $(pgrep sleep) -o pid,ni

Ví dụ kết quả:

  PID   NI
22458  -5

Kết quả cho thấy tiến trình sleep có giá trị niceness là -5.

Bây giờ, hãy khởi động một tiến trình khác với độ ưu tiên thấp hơn (giá trị niceness cao hơn):

## Start a process with a niceness value of 10
nice -n 10 sleep 120 &

Trong ví dụ này, chúng ta dùng lệnh nice để chạy lệnh sleep 120 với giá trị niceness là 10, giúp tiến trình có độ ưu tiên thấp hơn.

Bạn có thể kiểm tra giá trị niceness của tiến trình sleep bằng lệnh ps như sau:

ps -p $(pgrep sleep) -o pid,ni

Ví dụ kết quả:

  PID   NI
22459  10

Kết quả cho thấy tiến trình sleep có giá trị niceness là 10.

Để thay đổi giá trị niceness của một tiến trình đang chạy, bạn có thể dùng lệnh renice:

## Change the niceness value of the first sleep process to 0
renice -n 0 -p $(pgrep sleep | head -n 1)

Bạn có thể kiểm tra giá trị niceness của tiến trình sleep bằng lệnh ps như sau:

ps -p $(pgrep sleep) -o pid,ni

Ví dụ kết quả:

  PID   NI
22458   0
22459  10

Kết quả cho thấy tiến trình sleep đầu tiên có giá trị niceness là 0, trong khi tiến trình sleep thứ hai vẫn có giá trị niceness là 10.

Ví dụ thực tế về cách sử dụng nice

Trong bước cuối cùng này, chúng ta sẽ khám phá một vài ví dụ thực tế về việc dùng lệnh nice.

Ưu tiên cho một tác vụ sử dụng nhiều CPU

Hãy tưởng tượng bạn có một tác vụ "ngốn" CPU và muốn chạy nó ngầm mà không ảnh hưởng đến hiệu năng hệ thống. Bạn có thể dùng lệnh nice để giảm độ ưu tiên của tác vụ này:

## Chạy một tác vụ "ngốn" CPU với giá trị niceness là 10
nice -n 10 python3 cpu_intensive.py &

Trong ví dụ này, chúng ta đang chạy một script Python tên là cpu_intensive.py với giá trị niceness là 10. Điều này có nghĩa là nó sẽ có độ ưu tiên thấp hơn các tiến trình khác trên hệ thống.

Ưu tiên cho một tác vụ "ngốn" I/O

Nếu bạn có một tác vụ "ngốn" I/O, ví dụ như truyền file hoặc sao lưu, bạn có thể dùng lệnh nice để tăng độ ưu tiên của tác vụ này:

## Chạy một tác vụ "ngốn" I/O với giá trị niceness là -5
nice -n -5 rsync -aAXv /source /destination &

Trong ví dụ này, chúng ta đang dùng lệnh rsync để thực hiện truyền file với giá trị niceness là -5. Điều này có nghĩa là nó sẽ có độ ưu tiên cao hơn các tiến trình khác trên hệ thống.

Ưu tiên cho một tác vụ chạy ngầm

Nếu bạn có một tác vụ chạy ngầm mà bạn muốn chạy mà không ảnh hưởng đến hiệu năng hệ thống, bạn có thể dùng lệnh nice để giảm độ ưu tiên của tác vụ này:

## Chạy một tác vụ ngầm với giá trị niceness là 5
nice -n 5 ./background_script.sh &

Trong ví dụ này, chúng ta đang chạy một script tên là background_script.sh với giá trị niceness là 5. Điều này có nghĩa là nó sẽ có độ ưu tiên thấp hơn các tiến trình khác trên hệ thống.

Kết luận cho linux nice command

Vậy là bạn đã nắm được cách sử dụng lệnh linux nice command để điều chỉnh độ ưu tiên của tiến trình rồi đấy! Đây là một công cụ hữu ích để đảm bảo hệ thống hoạt động mượt mà, đặc biệt khi chạy nhiều ứng dụng cùng lúc. Hãy nhớ rằng, giá trị nice càng thấp thì độ ưu tiên càng cao, và ngược lại. Việc sử dụng lệnh nice một cách hợp lý sẽ giúp bạn phân bổ tài nguyên hệ thống hiệu quả hơn. Đừng ngại thử nghiệm với các giá trị khác nhau để tìm ra cấu hình phù hợp nhất với nhu cầu của bạn. Chúc bạn thành công trong việc quản lý tiến trình trên Linux! Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về lệnh nice và cách áp dụng nó vào thực tế. Hãy tiếp tục khám phá những lệnh thú vị khác trong Linux nhé!